Cuộc đời mỗi người sẽ cần đi qua bao nhiêu thử thách nhỉ?
Tôi vẫn hay nghĩ về những ngày đôi mươi, khi nhìn cuộc đời nhiều màu hồng, nhưng cảm giác vừa vặn khó có thể đặt tên khi mình đang ở tầm đấy. Tôi là một đứa hời hợt, sự chạy theo những giá trị hay những câu chuyện nào đó cũng chỉ là hời hợt, nhưng thẳm sâu trong đó, sự vừa lòng và thỏa mãn với những gì đang có dường như không bao giờ là đủ. Nếu mọi việc đều hồng và nhẹ nhàng như thể từ “buông bỏ” mà trở thành xu hướng dạo gần đây, thì liệu cuộc đời nó có còn đẹp và đáng để đau đáu nhận về sau cuối mỗi ngày.
Tôi cảm nhận về con người một cách vô thức, và càng về già tôi càng để trái tim mình mở rộng thể thức của nó hơn là đánh giá, dù rằng đó là một chuỗi cự cãi qua lại của hai đứa nó. Và tôi nhận ra rằng, sự thấu cảm nó đòi hỏi một sự dũng cảm, và bản lĩnh nhất định. Con người bản thân đã là một thể phức tạp, theo cách mà bản thân con người cũng không nhận ra sự phức tạp đó đến mức độ nào. Nhưng trong một vài trường hợp, tôi nhìn thấy một cái nhìn khác chỉ lóe lên trong tâm tưởng đôi chút, vụt qua, nhưng đọng lại rất sâu. Nó như cái dằm, không lấy ra, cũng chẳng sao, nhưng nó luôn ở đó, cái cảm giác gây gây nửa khó chịu nửa chấp nhận cho người đang chịu đựng nó.
Lòng tham!
Nó luôn là thứ lóe lên trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Sự tham lam quyền lực, sự tham lam tiền bạc, tham lam danh vọng, tham lam ánh mắt ngưỡng mộ hay câu cảm thán đầu môi từ nhân gian. Dẫu chấp nhận nó như một phần của con người, nhưng tôi cạn kiệt năng lượng mỗi khi nhận ra một ai đó không như ta tưởng hoặc tệ hơn, sự tham lam. Nó rút sạch sẽ năng lượng, chỉ bằng 1 cái lóe lên. Cạn kiệt đến mức không còn làm gì được ngoài bước về nhà và thả người vào chiếc giường quen thuộc, chết ngắc. Lòng tham không chỉ đơn giản là một con số như giới đầu tư không ngượng ngùng để che giấu, giới tri thức có sự tham lam một cách khác sâu sắc hơn, bao bọc kỹ lưỡng và đẹp đẽ.
Suy cho cùng, hóa ra, cuộc đời này không có gì gọi là công bằng.
“All animals are equal but some are more equal than others”
Q có nói là sẽ viết về lý do vì sao đi học tiếp, và học về quản lý, và tất nhiên cái thói lười biếng của Q sẽ đợi tới bây giờ mới viết, sau một tuần học tại Fulbright, chạy thấy m* với các deadlines và chật vật trong việc đọc bài của một lĩnh vực hoàn toàn xa với Q, chính-sách-công.
Câu hỏi đầu tiên khi Q đặt ra cho bản thân “Sao mình không giỏi để làm cái này” mỗi khi gặp một thách thức nào đó trong công việc, việc này tốn hết một năm để cuối cùng Q quyết định đi học thay cho các lựa chọn khác. Như Ted, người có một đống bằng từ Harvard và MIT lại bảo “Tao thành thật khuyên mày không nên đi học làm gì cho tốn thời gian. Tốt nhất là cứ mỗi tháng mày tự viết một article về một chủ đề của mày, viết nghiên cứu thật sự, chỉ cần thế thôi, sau hai năm như một khóa MBA thì mày đã tự giỏi”. Mình hỏi vặn lại “Thế sao bác học lắm thế?”, trả lời “Tao học chừng đấy xong mới cho mày lời khuyên như thế con ạ”
Thế là mình thử viết, và tất nhiên không biết nổi cái nào ra hồn, một đống draft để đấy có lẽ đến khi mình tạch thì nó vẫn ở đấy để thực hiện sứ mệnh đẩy mình đến Fulbright : )). Lý do của việc không viết được, phần là mình là người không có kỷ luật, phần khác là uhm, cũng không có kỷ luật, haizzz
Câu hỏi tiếp theo “Ủa đã học khóa Leadership ở HMS cả năm giời rồi sao giờ lại học nữa?”
Sau vài lần được thuyên chuyển công việc, những thách thức mới ở những level khác nhau khiến mình cảm thấy bối rối và bế tắc. Lãnh đạo hoàn toàn khác với Quản lý, những gì mình đang vận dụng ấy là tự thân đưa ra để thỏa hiệp với hoàn cảnh, nhưng nó có những tác dụng như kỳ vọng hay không, mình hoàn toàn không biết được. Điều đó làm mình nghĩ đến những giá trị mà bản thân theo đuổi rằng liệu những điều đó có thực sự đủ tốt hay chưa, thì câu trả lời rõ ràng là Có, nhưng chưa hoàn toàn. Lãnh đạo nhân sự còn Quản lý là về công việc.
Bên cạnh đó, hãy đồng ý với Q là xã hội đang thay đổi, và Q đang già đi (nhanh chóng). Lợi thế của việc già đi là có kinh nghiệm, nhưng một bất lợi của mình, đó là sự cởi mở và linh hoạt mà tuổi trẻ mình đã có đang dần khép lại. Sự đối nghịch của hai chiều vận động đó làm mình sợ vãi đ** và do vậy mình hy vọng việc đi học sẽ giúp mình mở rộng được nhãn quan, tư duy liền mạch hơn. Con người thường lo sợ những điều họ chưa biết, hơn là những gì họ đã biết, đấy, như con ma chẳng hạn. Có ai biết con ma thế nào đâu nhưng ai cũng sợ. Mình muốn tư duy của mình nó không trở thành một con ma cho chính mình. Thế là mình xách cặp đi học, hehe.
Okay, nói lắm quá, vậy thì học Quản lý. Rồi giờ học gì? MBA, MHA, MPH hay MPP
MPP thật ra không nằm trong danh sách lựa chọn ban đầu, mà vào những thời gian sau cùng mới được bỏ thêm vào.
MBA
Ưu điểm: rõ ràng điểm lợi lớn nhất là sự rộng rãi mà nó mang lại nếu Q học, bởi giả sử ngày nào đó Q ko làm y tế thì các ngành khác vẫn có thể áp dụng. Các môn học như quản trị vận hành, cách ra quyết định, kinh tế học, giao tiếp kinh doanh, quản trị marketing, hành vi của tổ chức, v.v sẽ mang lợi ích tức thời cho mình để áp dụng vào công việc. Ngoài ra, các chương trình MBA tại Việt Nam cũng rất đa dạng, từ trường công đến trường tư đều có nên lựa chọn sẽ thoải mái.
Nhược điểm: Quản trị kinh doanh sẽ đi một vòng lớn nhưng y tế lại là một loại hình khác biệt so với những ngành còn lại. Do vậy, việc học có thể sẽ xong nhưng việc thực hành sẽ là một khó khăn khác.
MHA (Master of Health Administration)
Ưu điểm: Thiết kế cho nhu cầu để quản trị bệnh viện hoặc quản lý y tế. Một số chương trình đã có tại Đại học kinh tế, Đại học y tế công cộng, v.v..
Nhược điểm: à đây là nhược điểm của mình, vì lần cuối cùng mình học chương trình của Việt Nam là Đại học, nên giờ mà quay lại cách học đọc chép như ngày xưa thì mình không còn phù hợp. Còn nếu học MHA ở nước ngoài, thì tốn tiền, dù có xin được học bổng thì tóm lại vẫn là quá tốn tiền. Nếu đi học nước ngoài, mình sẽ phải nghỉ làm, xa rời hẳn công việc để tập trung học, điều đó còn làm xa hơn nữa con đường để trở về.
MPH (Master of Public Health)
Ưu điểm: học về y tế công cộng tại Việt Nam
Nhược điểm: Mình đã quá nhừ để học những môn tính toán, và y tế công cộng sẽ chỉ có một phần kiến thức mà mình mong đợi.
MPP (Master of Public Policy, Leadership and Management) tại Fulbright
Ưu điểm: Những mô tả của trường về việc mang chương trình học có tư duy phản biện, mô thức quản lý là điều mình nhìn thấy nhiều nhất trong các lựa chọn. Tư duy phản biện chỉ có được dựa trên nhận thức về cách một hệ thống đang vận hành, hơn là chỉ nhìn thấy được lỗ chỗ một vài điểm. Ngoài ra, tính thực tế là cần thiết để rút ngắn thời gian từ lớp học đến công việc, mình không muốn đi học nước ngoài hết hai năm và xa rời thực tế Việt Nam. Tại Fulbright, giảng viên không chỉ giảng dạy mà còn nghiên cứu và tư vấn chính sách, đó không chỉ còn là những lời trên quảng cáo mà thực tế Fulbright đã mang những đối thoại giữa Mỹ và Việt Nam trong suốt thời gian qua, và toàn bộ những kinh nghiệm đó các Thầy Cô sẽ mang trao lại cho chương trình.
Nhược điểm: không phải là chương trình thiết kế cho Y tế.
Dạo sau này, mình nhận ra hai điều khiến thế giới quan của mình dễ chịu hơn, một là thế giới này không có điều gì đúng hay sai, trắng hay đen, và hai là thế giới rất rộng, khi mình chấp nhận nó rất rộng, nghĩa là mình chấp nhận mình là một người ngu-có-nhận-thức, điều đó làm cho việc tìm tòi trở thành một trải nghiệm rất dễ chịu. Học Quản lý Công, sẽ là ở mức độ cao hơn so với mức quản lý mà mình đang làm, nhưng nó vẫn dựa trên một số logic như nhau, bởi suy cho cùng, con người là yếu tố quan trọng nhất cho một quyết định. Hiểu được mối quan hệ đó, thì các bài toán để giải nó ra, đã đơn giản hơn rất nhiều.
Và sau một tuần tại Fulbright, mình không hề hối tiếc về quyết định theo học ở đó. Còn viết về chương trình của mình, hoy chờ học thêm một đợt nữa rồi chia sẻ sau vẫn kịp 🙂
Mình nộp đơn nghỉ việc sau 5 năm rưỡi làm việc tại HM.
Dù chưa có nơi nào tiếp theo, dù còn bao nhiêu thứ, tiền đâu trả nợ, tiền đâu đi học tiếp, tiền đâu … tiền đâu…
Nhưng mình vẫn nhấn nút gửi đi, cái email mà mình đã viết trước đó một ngày, đính kèm đơn nghỉ việc cho đúng quy trình.
Giây phút bấm nút gửi đi, nó vừa tiếc nuối, nó vừa giải thoát. Mình thở ra một cái. Thay đồ. Đi làm!
Tổng Giám Đốc hẹn cafe để nói chuyện. Bạn còn rất trẻ, rất đẹp, thông minh , mẫu người thành công tuyệt đối từ giây phút số 0 bắt đầu gặp cho đến khi kết thúc cuộc nói chuyện, với bất kỳ ai. Sự kiên định từ cô ấy là thứ đã thuyết phục mình từ 1 team khác quay trở lại Vận hành Bệnh viện. Nếu quán cafe đó không bị dẹp đi sau Covid, có lẽ cuộc nói chuyện hôm nay cũng sẽ diễn ra ngay tại đó.
Mình đã khóc! Chẳng hiểu sao! Có lẽ là phần tiếc nuối nhiều quá so với mình tưởng tượng. Người ta vẫn hay nói là không nên xem công ty như nhà, nhưng biết sao được, đã qua bao đổi thay, mình vẫn ở đây, niềm tin và sự hạnh phúc được làm việc cùng những đồng nghiệp đó, dù có lúc vui lúc buồn, là vẫn ở đó. Những khi chản nản, quay lại bệnh viện HMSG để biết đó là lý do mà mình đã bắt đầu, lại thấy mình cần phải tỉnh giấc mà quay lại đời thường.
Nhưng lần này, có quá nhiều thay đổi. “QA không phải ko tin vào TA, thậm chí rất tin là đằng khác, nhưng QA đã thấy quá nhiều hứa hẹn và sự lãng quên của điều đó từ nhiều năm nay, nhiều đến mức QA sợ rằng TA sẽ không có cơ hội để làm điều đó.“
Rồi cô ấy khóc! Nhẹ nhàng hơn. Một phụ nữ bản lĩnh.
Cô thuyết phục bằng những lý do, đâu đó cũng có cái đúng như tâm trạng. Rồi cô nghe mình nói, những việc ở khía cạnh một người khác, một người nhân viên cấp dưới nhìn cô.
Trưa, những hành động để cải thiện quan hệ giữa các bên liền được đưa ra, invitation gửi ra ngay lập tức.
10:30 tối, cô gửi email rất dài để xin lỗi về việc thời gian qua mọi người đã bị mis-communication ra sao.
Vấn đề là, đi hay ở!!! Ở đây cũng còn rất nhiều việc cần làm. Ngoài kia cũng còn rất nhiều việc cần làm.
Chẳng biết nghĩ gì luôn!!! Chỉ thấy buồn!!!!
À, có tin vui, 10 bạn bác sĩ và điều dưỡng tình nguyện đi Đà Nẵng, thứ 2 cách ly xong rồi. May quá, chẳng có ai bệnh hết. Vui thế thôi là đủ.
Việt Nam may mắn tránh được những nỗi đau vì Covid-19 như các nước khác, chúng tôi mất 3 tuần để giãn cách xã hội, nhưng không phải quá khắt khe như các nước. Dù vậy, cũng là một sự đổi thay.
Mình về nhà sớm, hơi mệt sau một ngày dài chạy từ cuộc họp này sang cuộc họp khác, không phải tất cả các cuộc họp đều hiệu quả, hoặc ít nhất như mình nhớ được. Nhưng mình đã có 1 ngày hiệu quả, theo cách của mình.
Cách của mình, đôi khi rất không đàng hoàng theo cách phải cân bằng chuyện này chuyện nọ, như chuyện ăn uống, mình từ sáng đến chiều về chỉ ăn 1 cái bánh ngọt mẹ cho sáng nay, và 1 ly cafe sữa buổi trưa. Mình không thấy đói, và với mình, nghĩa là điều tốt vì mình không nhớ ra mình có thấy đói hay không. Mình thích cảm giác được làm việc, thích cảm giác được nói ra những suy nghĩ của mình, được nghe những đồng nghiệp cũng say sưa nói thậm chi có khi là nói quá nhiều, nhưng nó tạo ra một cái không khí nồng nhiệt trẻ trung mà mình mong rằng nó không kết thúc quá nhanh. Khi làm việc với những người trẻ, mình vừa tự “sáng” ra cách đây một ngày khi cong đít đạp xe một buổi chiều, mình cần phải luyện tập việc lắng nghe, chứ không phải việc nói. Luyện tập việc lắng nghe dường như khó hơn nhiều việc nói cho tốt, bởi nó đòi hỏi cả 2 kỹ năng, dời cái ego của mình lại chừa chỗ cho những ý kiến khác, mà đôi khi là lặp đi lặp lại, mà đôi khi là những cái mới, là đôi khi là những cái vụng về, và hiểu theo một ngôn ngữ của người khác. Mình đã từng ở vị trí bị người nào đó nói với mình rằng họ không có thời gian để nghe, mình biết nó gây ức chế, nó gây sự mất tự tin, nhiều hơn việc chỉ vài giây để nghe thấy những việc đó.
Mình còn nhiều việc cần phải hoàn thành quá, bởi mình ôm việc, bởi mình ham muốn quá nhiều, mà cuối cùng chưa đâu vào đâu. Thậm chí đôi khi dừng lại mình còn không biết phải bắt đầu làm như thế nào từ cái gì…
Bởi vì năm năm vừa rồi với y tế, vẫn chỉ như bắt đầu !
Còn bao nhiêu thứ để làm, và bao nhiêu thứ để đổi thay…
